20+ tác dụng của cây cỏ tranh – phòng trị bệnh – lưu ý khi dùng

Cỏ tranh là loại cây mọc dại ở rất nhiều vùng quê ở Việt Nam. Người ta hay dùng nó để làm thức ăn cho trâu bò. Hoặc mùa lạnh dùng cỏ tranh để giữ ấm cho trâu bò.

Chưa kể có thời gian khốn khó người ta còn phải đốt cỏ tranh để lấy tro ăn cho có muối nữa. Có thể thấy trong cuộc sống hằng ngày thôi cỏ tranh đã có rất nhiều công dụng rồi. Các công dụng này đại đa số mọi người đều biết. 

Cỏ tranh

Cỏ tranh

Nhưng lại chẳng mấy ai để ý loại cỏ dại này còn có cả tác dụng chữa bệnh nữa. Nhất là ở thời đại ngày nay việc dùng các loại thảo dược chữa bệnh không còn quá phổ biến nữa. Thì hầu như người ta quên mất đi ít nhiều công dụng của nó. Nhưng nếu đã dùng rồi thì lại phải gật gù công nhận khả năng chữa bệnh của nó rất tuyệt đấy! 

Vậy cụ thể cây cỏ tranh dùng làm gì? Tác dụng của cỏ tranh ra sao? Thì có vẻ như vẫn còn khá mơ hồ với nhiều người nhỉ? Vậy để các bạn rõ hơn về cây cỏ tranh. Cũng như các tác dụng của nó trong cuộc sống hằng ngày thì chúng mình đã tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn. Với mong muốn giúp các bạn có thêm thật nhiều thông tin bổ ích về loại cây này. Sau đó có thể dùng nó để chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình bạn. 

Mục lục

1. Cây cỏ tranh là cây gì? Đặc điểm của cây cỏ tranh ra sao?

Ngoài cái tên cỏ tranh thì nó còn được gọi là bạch mao căn, cỏ tranh săng, nhả cà. Một số dân tộc gọi nó là Lạc cà hay Día, Gan. Nhưng nhìn chung thì các nhà khoa học chỉ gọi nó là Imperata cylindrica Beauv. Đồng thời xếp cỏ tranh vào nhóm thực vật thuộc họ Lúa.

1.1 Nhận dạng cây cỏ tranh

Vòng đời của cây cỏ tranh rất lâu. Chúng có thân và bộ rễ khỏe mạnh. Cây chỉ cao tối đa tầm 1m thôi. Các lá của cây khá dài thuôn. Tầm cỡ 30cm. Nhưng lá lại khá hẹp. Chỉ bằng 1 đầu ngón tay thôi.  Hoa mặt theo cụm hình giống bắp ngô cỡ 1 gang tay. Hoa có màu trắng bạc, có nhiều lông mềm và dài.

Phần thân của rễ hình trụ cỡ tầm 30 đến 40cm. Và chỉ to bằng đầu đũa mà thôi. Lớp bên ngoài của nó có thể hơi vàng nhạt hoặc trắng nhà. Chạy dọc thân có nhiều nếp nhăn và được chia thành nhiều đốt. Tùy từng đốt dài ngắn khác nhau. Nhưng chỉ tầm 3,5cm là tối đa. Mỗi mấu đốt lại có các lá vẩy và rễ con còn sót lại.

Mặc dù rễ cây dai nhưng lại dễ bẻ ở các mấu đốt. Khi bẻ ra thì thấy bên trong có các sợi. Bên ngoài chúng lồi lõm khác nhau. Nhưng nhìn chung khi thái ngang thì nó sẽ có hình tròn. Trong ruột có các vết nứt.  Rễ cây nhìn chung là không mùi vị gì cả. Nhưng nhấm nháp lâu thì thấy hơi ngọt.

1.2 Cây có tranh thu hái như thế nào?

Bộ phận được dùng nhiều làm dược liệu nhất là thân rễ. Có thể dùng tươi hoặc dùng khô.

Người ta hay thu hoạch vào độ tháng 10 – tháng 11 hoặc vào độ tháng 3 – tháng 4. Sau khi thu hoạch được thân rễ thì người ta bỏ cổ rễ đi rồi rửa sạch. Bóc bỏ lớp bẹ bên ngoài, lá già và các rễ con. Sau đó phơi hoặc sấy khô. Phân loại theo kích thước rồi bó lại.

Tác dụng của cỏ tranh

Tác dụng của cỏ tranh

1.3 Tác dụng của cây cỏ tranh

Theo thực nghiệm nghiền cỏ tranh làm bột có khả năng giúp huyết tương mau chóng hồi phục canxi. Từ đó mà làm máu đông thanh hơn.

Nấu nước từ cây cỏ tranh rồi thụt vào dạ dày thỏ bình thường. Thì thấy sau 5 hoặc 10 ngày thì niệu đạo của thỏ tốt hơn. Lý giải cho điều này các nhà khoa học cho rằng có thể do nước có nhiều muối Kali. Hoặc nó có liên quan đến dây thần kinh.

Cũng nhờ nghiên cứu mà nước nấu từ cỏ tranh có thể ức chế trực khuẩn lị Sonnei hoặc Flexner. Nhưng riêng đối với lợi Shigella thì không có tác dụng.

Theo thí nghiệm trên chuột nhắt thì khả năng hấp thụ Rb của cơ tim tăng lên gần 50 khi mà lấy 86mg cỏ tranh hòa với rượu và nước theo tỉ lệ 2:1l 0,2mg/10g.

Theo đánh giá mao căn không giải nhiệt được.

Ở một số nơi như Campuchia người ta kết hợp rễ cỏ tranh và thảo dược khác để trị trĩ. Người Trung Quốc thì dùng nó để giảm sốt nóng, phù thũng hay hạn chế nôn ói. Người châu Phi thì lại dùng rễ cây để trị bệnh lậu. Cũng có thể là các bệnh về đường tiết niệu.

Xem thêm:

2. Cỏ tranh dùng trị bệnh gì? 20 tác dụng của cây cỏ tranh

Cây cỏ tranh như mình đã nói có thể dùng làm nhiều việc khác nhau. Một trong số đó chính là chữa bệnh. Nhưng cụ thể nó chữa được bệnh gì? Cách dùng ra làm sao? Hiệu quả như thế nào thì không phải ai cũng biết. Và để bạn rõ hơn về cách dùng cỏ tranh. Chúng ta nên có các bài thuốc hoặc hướng dẫn dùng đúng không? 

Dưới đây chính là cách sử dụng có tranh đã được truyền lại. Nhiều người đã dùng và thu được kết quả tốt. Bạn cũng có thể cân nhắc để sử dụng các bài thuốc này sao cho hiệu quả nhé! 

1. Chữa sốt xuất huyết nhẹ tại nhà

Người ta đã dùng mao căn tươi tầm 50 đến 100g, 30 đến 40g lô căn, 20 đến 30g đơn sâm, 15 đến 30g bội lan, 10 đến 15g đơn bì để điều trị sốt xuất huyết cho hơn 60g. Số gam này có thể thay đổi theo tình trạng bệnh. Sau đó đem nấu nước uống nhiều lần trong ngày. Ngày 1 hoặc 3 than tùy bệnh nhân. 

Cùng với đó là cho dùng thuốc tây cầm máu, truyền dịch cũng như dùng sinh tố C từ 2 đến 3g 1 ngày. Sau đó chỉ có 2 ca tử vong có dấu hiệu hồi phục tốt.

2. Chảy máu cam

18g chi tử, 35g mao căn khô. Nếu mao căn tươi lấy 120g. Đem đi nấu nước để uống sau ăn. Nên dùng nóng. Cũng có thể uống trước khi đi ngủ. Bài thuốc này dùng cho người nóng trong, chảy máu cam. Tùy tình trạng bệnh mà dùng 1 đến 2 thang thuốc mỗi ngày.

Cỏ tranh có tác dụng gì?

Cỏ tranh có tác dụng gì?

3. Viêm thận thể cấp

Nếu lấy 250g cỏ tranh khô nấu với nửa lít nước rồi cho bệnh nhân là trẻ nhỏ dùng vài ba lần 1 ngày. Thì thu được kết quả là 11 em thì 9 em khỏi, 2 em tiến triển tốt. Như vậy mỗi em điều trị dùng 42 thang và tỉ lệ thành công cao hơn 21%.

Hoặc dùng bài sau. 10g kinh giới, 10g sinh mao căn, 10g cỏ mần trầu, 10g cam thảo nam, 10g hoàng đằng, 10g mã đề, 10g kim ngân hoa, 10g đậu đen, 10g kim anh tử. Cho vào nấu cùng 600ml nước đến còn 200ml nước thì uống sau ăn. Liệu trình nửa tháng.

4. Hạ hỏa

Lấy chừng 40g cỏ tranh tươi để nấu nước uống sau ăn. Uống khi còn ấm nóng là tốt nhất. Dành cho người phổi nóng dẫn đến thở khó khăn.

Hoặc lấy cát căn và mao căn mỗi thứ 12g. Đem nấu nước uống để trị nấc cụt do nóng trong.

5. Nóng trong gây ra nôn ra máu hoặc chảy máu cam

Tiên ngẫu tiết, tiên mao căn mỗi thứ 40g. Cho vào nồi nấu với tiên tiểu kế 20g. Nước này dùng để trị chứng ho có đờm dính máu. Bệnh lao cũng có thể dùng được.

Hoặc nấu 20g đại kế với 40g mao căn để lấy nước uống trị đái ra máu.

Rễ cây cỏ tranh

Rễ cây cỏ tranh

6. Cải thiện chứng bí tiểu, phù nề

Cỏ tranh tươi và bạch anh tươi mỗi thứ 80g. Riêng cỏ tranh bạn có thể điều chỉnh thêm 1 chút và nhớ làm sạch vỏ đi nhé! Cho vào nấu cùng khoảng 160g thịt lợn nạc. Món ăn này để trị bệnh tiểu ít.

Vỏ dưa hấu, cỏ tranh tươi mỗi thứ 63g. Cho vào nấu cùng với 12g râu ngô và 16g xích tiểu đậu. Nước này trị được chứng phù nề do viêm thận cấp.

40g tây qua bì, 40g cỏ tranh tươi, 16g xích tiểu đậu, 12g ngọc mễ tu. Cho vào nồi nấu nước để uống sẽ điều trị được bệnh viêm cầu thận cấp.

7. Nấu trà để giúp tiểu tiện dễ dàng

25g xa tiền, 40g râu ngo, 30g rễ cỏ tranh, 5g hoa cúc. Sau khi thái nhỏ các nguyên liệu thì trộn đều lên. Mỗi lần dùng khoảng 50g hỗn hợp pha với 750ml nước để uống vào lúc khát.

Râu ngô, rau má mỗi thứ 10g. Thêm 15g lá sen cạn, 50g sinh mao căn, 8g diếp cá. Nấu nước rồi chia 3 bữa để uống. Liệu trình 3 đến 5 ngày sẽ thấy có hiệu quả.

8. Phòng ho gà

12g bắc sa sâm, 20g cỏ tranh, 8g cam thảo. Đem nấu nước để uống là được.

9. Tiểu ra máu do đường tiết niệu bị viêm

Lấy 1 ít gừng nướng cháy nấu với mao căn thán. Cho vào nồi cùng với 400ml nước. Đun cạn còn ¼ thì lấy nước uống ấm trước ăn tốt. Liệu trình 10 ngày sẽ khỏi.

10. Mát gan

Đông y cho rằng, thân và rễ của cây cỏ tranh ngọt và hàn. Nên nó được dùng để tiêu nhiệt, tiêu máu đông, lợi tiểu, giải độc. Những người bị bệnh đái ra máu, chảy máu cam, ho ra máu hoặc hay phiền khát thì nên dùng,…

Hoa của cây cỏ tranh ấm, ngọt và không có độc. Do đó nó dùng để cầm máu, giảm đau, trị nôn ra máu, chảy máu cam hoặc lành các vết thương.

Cỏ tranh đem rửa sạch vỏ, thịt nạc lợn mỗi thứ 150g. Thêm 50g bạch anh tươi. Cho vào nồi nấu nhừ lên. Nêm gia vị thành canh để ăn. Ngày dùng 1 lần. Liên tục nửa tháng là được.

Hoặc có thể dùng bài sau. 2 lạng sinh mau căn cho vào nồi nấu với 700ml nước Đun đến khi sôi thì hạ nhỏ lửa. Đun thêm tầm 10p nữa rồi chắt lấy nước uống nhiều lần trong ngày. Liệu trình nửa tháng là có kết quả.

11. Người bị hen

Lấy rễ cỏ tranh tươi chừng 20g để nấu nước uống. Nên dùng khi còn ấm và sau ăn để có kết quả tốt. Liệu trình 8 ngày liên tục.

rễ cỏ tranh được đánh giá là có thể giải độc và giúp tiểu tiện dễ. Hơn nữa còn hạ sốt, trị chứng khô khát, ho ra máu, chảy máu trong cơ thể nữa. Nên dùng tối đa 40g là được.

12. Bài thuốc chữa như thần thang

Lấy sinh mao căn để nấu nước uống. Tốt nhất dùng sau ăn khi còn nóng. Đây là cách chữa cò cử hay nóng phổi rất tốt.

13. Bài thuốc chữa ma thang căn

Dùng cỏ tranh tươi, khương thán 1 lượng bằng nhau. Thêm chút mật ong để nấu nước uống. Bài thuốc này cải thiện tình trạng đi tiểu ra máu.

14. Cầm máu hiệu quả

– Cỏ tranh và cỏ ba tiêu mỗi vị đúng 125g. Cho vào nồi nấu nước để uống. Người nào chảy máu cam hay ho ra máu thì nên dùng.

– 63g biển súc, 125g cỏ tranh. Nấu nước uống rồi thêm đường uống nhiều lần trong ngày là được. Dành cho người bị ngã gây ra tổn thương trong cơ thể và làm thổ huyết.

– 20g đại kế và 63g rễ cỏ tranh tươi. Đem nấu nước uống để trị tình trạng đi tiểu ra máu.

15. Ho dai dẳng

Củ gừng, rễ cỏ tranh mỗi thứ 20g. Bán hạ chế, cam thảo, trần bì mỗi vị 10g. Rễ xương sông, tang bạch bì mỗi vị 16g. Cùng với đó là 12g cát cánh nữa. Đem tất cả nấu nước uống rồi chia ra uống 2 lần trong ngày.  Liệu trình dùngSử vài ba ngày liên tục là thấy cải thiện.

16. Vàng da, nước tiểu vàng

Bạch thược, nhân trần, xa tiền, củ đợi mỗi thứ 12g. Thêm đan bì, chỉ xác mỗi thứ 8g. Cuối cùng là rễ cỏ tranh khô 16g, nam hoàng bá 14g, chi tử 10. Đem tất cả nấu nước uống. Nước chia ra uống 2 lần trong ngày.

17. Miệng và họng khô rát

Rễ cỏ tranh, đinh lăng, hoài sơn mỗi thứ 16g. Thêm cam thảo, sơn thù, trạch tả mỗi thứ 10g. Sa sâm, khởi tử, mạch môn mỗi vị 12g. Cùng với đó là cát căn 20g. Đem tất cả nấu nước uống rồi chia ra 2 bữa để uống.

18. Đường tiêu hóa bị chảy máu

Cỏ tranh khô 20g, gừng nướng thơm 21g, thục địa 12g, trách bạch diệp 16g, a giao 6g. Đun lấy nước để uống. Chia ra vài ba lần uống hết trong ngày.

19. Sỏi thận

Đinh lăng, cỏ tranh tươi, mã đề mỗi thứ 20g. Thêm kim tiền thảo, mộc thông mỗi vị 10g. Cùng với đó là cối xay 16g. Đem tất cả nấu nước uống rồi chia ra làm 2 lần trong ngày là được. Liệu trình chừng 5 ngày.

20. Lưu ý khi dùng các bộ phận của cây cỏ tranh

Cây cỏ tranh nói chung và nhất là phần rễ cây nói riêng. Nhìn chung là có tác dụng thanh nhiệt và giải độc. Đồng thời điều trị nhiều bệnh được. Hơn nữa chúng có nguồn gốc tự nhiên, an toàn, rẻ mà lại dễ kiếm. Vì thế bạn nấu nước uống hằng ngày cũng rất tốt cho cơ thể.

Xem thêm:

3. Một vài món ăn dùng cỏ tranh ngon miệng mà chữa bệnh được

Không chỉ đơn thuần làm thuốc thôi đâu. Bạn hoàn toàn có thể tận dụng cỏ tranh để làm các món ăn ngon. Vừa tốt cho sức khỏe lại vừa ngon miệng nữa. Dưới đây là các món dược thiện có có tranh thơm ngon mà bạn không nên bỏ lỡ. Thực ra nguyên liệu hay cách làm đều rất đơn giản thôi. 

Không cần quá khéo tay hay cầu kỳ mới làm được đâu. Bạn có thể tận dụng 1 ngày cuối tuần nào đó đơn giản nấu các món này để thay đổi khẩu vị cho cả nhà. Chắc chắn ai cũng mê tít đấy! 

3.1 Mao căn tử tô ẩm

30g râu ngô, 50g cỏ tranh tươi, 10g tử tô. Đem cho vào nồi nấu nước uống. Nước chia ra uống sáng và chiều là được. Người nào thận phù, toàn thân phù ở dạng nhẹ. Hoặc người cao tuổi bị phù thiểu dưỡng thì uống nước này.

3.2 Nước ép bạch mao căn

Dùng 1 nắm to cỏ tranh tươi tầm 40 đến 60g. giã lấy nước uống. Nước này dành cho người bị chảy máu cam.

3.3 Bạch mao căn hầm đậu đỏ

Cho 60g đậu đỏ và  1 lạng cỏ tranh tươi vào nấu cùng với nhau. Khi đậu chín thì bỏ bã cỏ tranh ra. Ăn cả cái và nước của đậu. Người nào bụng phù nề thì nên dùng.

3.4 Bạch mao căn và xích tiểu đậu đem nấu cháo

Gạo tẻ và đậu đỏ mỗi thứ 1 lạng. Thêm 2 lạng cỏ tran tươi nữa. Đầu tiên cỏ tranh nấu với nước nửa tiếng rồi bỏ bã đi. Cho gạo và đậu đỏ vào nấu cháo. Chia ra vài lần ăn hết trong ngày. Món cháo này người bị phù nên dùng.

3.5 Mao căn xích đậu chúc

Lấy 1 nắm to gạo tẻ và 2 lạng bạch mao căn tươi để nấu cháo. Đầu tiên dùng cỏ tranh nấu với nước 30p đã rồi gạn lấy nước. Thêm gạo tẻ vào rồi nấu thành cháo. Chia thành vài bữa trong ngày ăn cho hết. Món ăn dành cho người tiể bí hoặc bị phù.

4. Những lưu ý khi dùng cỏ tranh chữa bệnh

Cỏ tranh không chỉ làm cho bài thuốc thêm phong phú, chữa được nhiều bệnh. Mà nó còn có thể làm các món ăn ngon nữa. Mặc dù bản thân nó chỉ là 1 loại cỏ dại mà thôi. Nhìn chung thì cỏ tranh không có nhiều tác dụng phụ. Nhưng muốn điều trị được bệnh hiệu quả thì bạn cần có các chú ý sau. Đồng thời cũng sẽ giúp các bạn hạn chế được nhiều rủi ro cho cơ thể. 

4.1 Những người không nên dùng cỏ tranh chữa bệnh

Những người thể hàn hay cơ thể ốm yếu thì không nên dùng. Người nào nhiệt nhiều hay mẹ bầu cũng tuyệt đối không dùng.

4.2 Những người dùng được cỏ tranh chữa bệnh

  • Người tiểu bí, hay khát nước, người có vấn đề về đường tiết niệu hoặc sỏi thận.
  • Bệnh nhân đi tiểu ra máu và mủ
  • Người hay hen suyễn, cổ họng khó chịu.
  • Người ho ra máu, bị chảy máu cam
  • Những người bị nóng nảy, sốt

4.3 Cây cỏ tranh có độc không?

Nấu nước cỏ tranh ròi cho thỏ uống. Cứ 25g/1kg sau đó quan sát thì thấy. Sau 36 giờ chúng hoạt động chậm đi, hô hấp tăng lên. Nhưng các biểu hiện này sẽ mất đi không lâu sau đó.

Tiêm nước nấu cỏ tranh vào tĩnh mạch liều tầm 10-15g/kg thì có các biểu hiện vận động chậm, thở gấp. Nhưng 1 giờ sau thì lại khôi phục bình thường. Tăng lên 25g/kg thì 6 giờ sau thỏ sẽ chết.

4.4 Liều dùng cỏ tranh hợp lý nhất

Rễ cỏ tranh có thể dùng khô hoặc tươi để làm thuốc chữa bệnh. Nếu dùng khô thì chỉ cần 12 đến 20g một ngày mà thôi. Còn dùng tươi từ tầm 30 đến 35g. Nhìn chung không nên quá 40g.  Khô để sắc nước, tươi có thể giã ra lấy nước uống trực tiếp. Còn sao cháy chỉ dùng để cầm máu mà thôi.

4.5 Mua cỏ tranh đúng nơi để chữa bệnh hiệu quả

Hiện nay có rất nhiều cơ sở bán thảo dược thuốc Nam tràn lan trên thị trường. Ngoài những cửa hàng uy tín lâu năm thì không ít những cửa hàng bày bán hàng kém chất lượng, không rõ xuất xứ. Chưa nói đến đắt rẻ thế nào nhưng đầu tiên là nó ảnh hưởng đến sức khỏe của người dùng đã.

Nhìn chung là ở các cửa hàng khám chữa bệnh Đông y, hay các cửa hàng thuốc Đông dược…. đều có loại thảo dược này. Nhưng bạn vẫn nên cẩn thận chọn những nơi uy tín, chất lượng để mua. Vừa để đảm bảo quá trình điều trị bệnh được an toàn. Vừa tránh mất tiền oan.

5. Kết luận

Như vậy là mình đã giới thiệu xong các thông tin cần thiết về cây cỏ tranh rồi đấy! Giờ đây bạn đã biết được cây cỏ tranh dùng làm gì rồi đúng không? Đồng thời cũng biết được tác dụng của cỏ tranh trong việc trị bệnh rồi nhỉ? 

Bạn hoàn toàn có thể cân nhắc để áp dụng các bài thuốc này để trị bệnh. Nhưng trước hết cần có sự chỉ dẫn cũng như tham khảo của bác sĩ nhé! Như vậy sẽ an toàn cho bạn hơn.

Và nếu đã điều trị thành công rồi thì bạn đừng quên gửi kết quả về cho chúng mình nhé! Đồng thời chia sẻ đến nhiều người để họ biết thêm về cây cỏ tranh nhé! Chúc các bạn luôn vui khỏe mạnh.

5/5 - (1 bình chọn)
5/5 - (1 bình chọn)