27+ tác dụng của cây tầm bóp – lưu ý và cách dùng hiệu quả

Đối với nhiều đứa trẻ lớn lên ở làng quê thì hẳn chẳng còn ai xạ lạ với cây tầm bóp nữa. Cứ mỗi lần ra ruộng lúc là lại thấy cây này mọc đầy ở đầu bờ. Ban đầu hẳn ai cũng nghĩ đó chỉ là giống cây dại thôi. Và hầu như chẳng ai buồn quan tâm. Thậm chí còn nhổ đi chẳng hết. Ấy vậy mà nhiều người lại dùng nó làm nguồn rau sạch ngon mê ly.

Cây tầm bóp

Chưa hết không chỉ làm ra các món ăn ngon mà cây tầm bóp bỗng được nhiều người tìm kiếm. Bởi vì nhiều người truyền tai nhau là nó chữa được bệnh. Lời đồn này đúng hẳn là có căn cứ khi từ xa xưa đã có nhiều lương y dùng cây tầm bóp trong các bài thuốc dân gian rồi.

Tuy vậy lại chẳng mấy ai rõ cách dùng cây tầm bóp ra sao? Nó chữa được bệnh gì và nó có thực sự công hiệu hay không?

Không chỉ có người Việt tận dụng loại cây hoang dã này đâu. Mà đến các nhà khoa học ở Mỹ hay Đài Loan cũng đã ngạc nhiên khi biết công dụng của nó đấy!

Thấu hiểu điều đó, chúng mình xin gửi tới các bạn bài viết này với tất tần tật thông tin về cây tầm bóp. Hi vọng sau bài biết này bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức bổ ích về cây cối quanh mình. Đồng thời có thêm nhiều bài thuốc chữa bệnh tư dân gian thật hiệu quả.

Mục lục

1. Khái quát chung về cây tầm bóp

Ngoài cái tên cây tầm bóp đã quá phổ biến thì bạn có thể gọi nó là cây đèn lồng hay thù lù đều được. Còn tên tiếng Anh của nó lại là Physalis angulata L. Cây tầm bóp được xếp vào danh sách thực vật thuộc họ cà.

1.1 Cây tầm bóp là cây có hình dáng bên ngoài ra sao?

Tầm bóp vốn là cây thân thảo. Chiều cao trung bình của cây là 50 đến 90 cm. Cũng có cây cao hơn một chút. Ở trên cành thì sẽ có nhiều nhánh khác nhau mọc ra.

Lá tầm bóp xanh đẹp mắt và hơi mỏng. Các lá mọc so le nhau. Tùy từng cây mà lá có thể chia thùy hoặc không chia thùy. Các lá tầm bóp thì có hình oval mềm.

Hoa tầm bóp là hoa đơn nối với cành hay nhánh bằng 1 cuống nhỏ. Hoa được bảo vệ bởi 1 đài hoa mành xanh nhạt hình chuông. Mỗi hoa thì đều có 1 lớp lông tơ mịn bên ngoài. Nếu bạn để ý sẽ thấy tràng ho có thể màu trắng hoặc vàng rực. Cũng có khi lại có 1 vài đốm tím ở gốc nữa.

Quả của cây mọng nước, nhẵn và tròn xinh. Khi còn non chúng có màu xanh. Nhưng chín rồi sẽ có màu cam hoặc đỏ rực đẹp mắt. Mỗi quả lại có 1 chụp như đèn lòng màu xanh mỏng bao bên ngoài. Mỗi khi quả tầm bóp nổ lại có tiếng bụp bụp vui tai vô cùng.

Một quả thì có nhiều hạt dẹt màu vàng giống các hạt cà.

Cây tầm bóp người ta tận dụng hầu hết mọi bộ phận để chữa bệnh. Cây cũng là giống cho hoa quả quanh năm. Không kể màu màng hay thời tiết.

1.2 Cây tầm bóp có nhiều ở đâu? Thu hoạch và sơ chế chúng sao cho đúng cách

Lần đầu tiên người ta tìm thấy cây tầm bóp là ở Châu Mỹ. Hiện tại thì có cũng có nhiều ở các nước rồi. Ở nước ta đây là cây mọc hoang ở ven đường, bờ mương, bờ ruộng. Đúng kiểu là cây cho không ai buồn lấy. Nhưng bây giờ thì người ta cũng chú ý đến nhiều rồi. Có thể dùng tươi hoặc phơi khô để bảo quản được lâu.

Rau tầm bóp được nhiều người xào, nấu, nhúng lẩu đều ngon vô cùng. Vừa thanh mát lại sạch sẽ. Tuy nhiên nếu ai ăn lần đầu sẽ thấy nó hơi đắng. Nhưng ăn vài lần là thích mê.

Không chỉ là món rau ngon mà nó cũng là một loại thảo dược trị bệnh hiệu quả. Người xưa đã tận dụng cây tầm bóp để làm ra nhiều bài thuốc khác nhau đấy!

Tác dụng của cây tầm bóp

1.3 Giá trị dinh dưỡng của cây tầm bóp mà nhiều người không biết

Trong cây tầm bóp có chứa nhiều hoạt chất giúp ngăn ngừa tế bào ung thư hiệu quả. Điển hình như anthocyanin hay whitasteroid. Ngoài ra thì còn có cả alcaloid.

Hơn nữa trong cây tầm bóp cũng có rất nhiều dinh dưỡng. Hàm lượng chất xơ, vitamin A, C,… dồi dào giúp cơ thể luôn khỏe mạnh. Đó là lý do vì sao những người sống liền với con nước thích dùng loại rau này đến vậy.

Không chỉ vậy nó cũng giúp họ hạn chế các bệnh về răng miệng, giúp vết thương mau lành, các vết tím mau tan máu đông.

1.4 Công dụng của cây tầm bóp dưới góc nhìn Đông y và Tây y

Dù là Đông y hay Tây y thì đều ghi nhận những công dụng nhất định của cây tầm bóp.

Đông y

Theo y học cổ truyền thì cây tầm bóp đắng, mát và không hề có độc. Trong khi quả thì chua và tính ôn. Chính vì tính vị như vậy mà nó được sử dụng để làm các bài thuốc thanh nhiệt, trị ho, long đờm, các bệnh về tay chân miệng,…

Đông y Ấn Độ cũng đã có những ghi chép rằng canh hay nước luộc từ rau tầm bóp sẽ giúp hạn chế các bệnh về gan.

Tây y

Như mình đã nói rau tầm bóp có whitasteroid. Chất này đã được chứng minh là hạn chế một số bệnh ung thư. Hơn nữa chất này cùng với nhiều chất khác sẽ giúp nâng cao hệ thống miễn dịch trong cơ thể bạn.

Để ngăn chặn tình trạng Scorbut thì người ta khuyên nên ăn quả tầm bóp. Vì quả này có lượng vitamin C dồi dào. Những người bị bệnh này thường có vết thương hở lâu lành, hay bị chảy máu dưới da,.. Lúc này thì quả tầm bóp là một loại quả lý tưởng.

Cũng có nhiều nghiên cứu khác chỉ ra cây tầm bóp còn giúp hạ huyết áp, hạ đường trong máu. Hơn nữa nó cũng là 1 chất kháng khuẩn tự nhiên tuyệt vời.

1.5 Khái quát công dụng của rau tầm bóp

Vì cây tầm bóp có nhiều dưỡng chất nên người ta còn tận dụng làm các món ăn thơm ngon ngay tại nhà. Hơn nữa quả của cây rất đẹp nên người ta còn dùng nó làm cây cảnh để cải thiện môi trường sống.

Điều mà ai cũng thích ở cây là cây chữa bệnh rất hiệu quả. Những bệnh đơn giản như mụn hay nhiệt, cảm mạo,… cây tầm bóp trị được hết.

Ngoài ra các bệnh nặng hơn như máu đông hay co giật cũng dùng cây tầm bóp để điều trị.

Xem thêm:

2. Dùng cây tầm bóp như nào? Tác dụng của cây Tầm Bóp

Ở những miền quê Bắc Bộ cây tầm bóp được sử dụng nhiều để làm các món rau thơm ngon. Nhưng cũng có nhiều người đã tận dụng chúng để làm các bài thuốc chữa bệnh hiệu quả đấy!

1. Làm tiêu các mụn nhọt độc

Đối với các vết mụn độc trên cơ thể thì bạn chỉ cần lấy 1 nắm lá tầm bóp to chừng 60 đến 80g. Sau đó thì đem rửa sạch rồi giã nát để lấy nước uống. Phần bã đem đắp vào chỗ bị mụn. Ngày nào cũng làm như thế thì sẽ tiêu mụn.

2. Giảm đau họng, hết ho

Lấy khoảng 15 hoặc 30g tầm bóp khô đun với nước để lấy nước uống trong ngày. CÒn nếu bạn dùng tầm bóp tươi thì cần khoảng 50 đến 100g tùy tình trạng bệnh. Cứ làm đến khi bệnh khỏi hẳn.

3. Tiêu đờm hiệu quả

Nếu bị đờm nóng thì người ta khuyên bạn nên ăn vài quả tầm bóp chín mỗi ngày. Hơn nữa quả tầm bóp chín cũng có nhiều vitamin A hay C. Nó sẽ giúp hệ thống miễn dịch của bạn nâng cao, hạn chế được các bệnh thận hay xương khớp.

4. Chữa bệnh tiểu đường

Cho vào nồi 1 nắm rễ cây tầm bóp tươi đã làm sạch. Thêm 1 quả tim lợn và bột chu sa vừa đủ dùng. Ninh chín trong 20p rồi gạn lấy nước để uống. Liên tục điều trị 7 ngày sẽ thấy bệnh thuyên giảm đáng kể.

5. Đối với các bệnh ung thư

Cách 1: Cho vào nồi 1500ml nước sạch cùng với 40g bách giải và 30g tầm bóp khô rồi đun lên. Cứ đun nhỏ lửa đến khi nào còn khoảng ½ thì mới đem nước đó dùng. Chia ều có 3 lần trong ngày là được.

Cách 2: Bạn chọn cây tầm bóp mà đang ra hoa có quả nữa. Nếu khô thì chỉ cần 30g. Còn tươi thì cần 1 lạng. Sau đó thêm 20g bạch truật, 10g hoàng cầm, 4g cam thảo, 10a mạch môn, 10g cát cánh và 10g huyền sâm. Cho tất cả vào nồi để đun sắc.

Bạn chỉ nên đổ vừa nước rồi đun đến khi còn 1 nửa thì mới đem dùng. Sau đó chia làm 2 lần uống hết trong ngày. Mỗi lần dùng khỏang 20 ngày, sau đó để cơ thể nghỉ ngơi 10 ngày rồi uống tiếp.

Cây tầm bóp có tác dụng gì?

6. Giải cảm

Bạn có thể tùy chỉnh lượng cây tầm bóp khô. Có thể 20g hoặc hơn. Miễn sao không quá 40g là được. Đem đun cùng 2l nước đến sôi thì tắt bếp. Đợi nước nguội thì chia ra uống hết trong ngày.

7. Lặn rôm ở trẻ em

Đối với trẻ nhỏ mà có rôm sảy thì bạn chỉ cần đem cây tầm bóp tươi nấu nước rồi tắm cho các em là được. Các vết rôm sảy sẽ mau chóng lặn mất.

8. Dạ dày bị rối loạn chức năng

Xã hội càng tiên tiến thì áp lực công việc, môi trường, thức ăn,… ngày càng nặng nề. Do đó ngày càng nhiều người bị dạ dày.

Thực ra bạn chỉ cần ăn rau tầm bóp như 1 loại rau thông thường là có thể ổn định dạ dày rồi. Bạn muốn chế biến như nào cũng được.

9. Tăng cường hệ miễn dịch

Dùng lá tầm bóp tươi để nấu canh ăn là được rồi. Mỗi tuần thì ăn khoảng vài bữa là giúp cơ thể có đầy đủ các chất dinh dưỡng rồi. Ngoài ra nó cũng hạn chế được bệnh tiểu đường và ung thư tốt.

10. Đánh bay các bệnh ngoài da

Nếu lá tươi thì bạn lấy chừng 100g còn lá khô thì chỉ cần 30g là được.
Sau đó cho vào nồi đun với nước để lấy nước uống. Kiên trì đến khi bệnh khỏi hẳn.

11. Phòng bệnh đơn thuần

Để nâng cao sức khỏe thì bạn cũng chỉ cần mang rau tầm bóp đi nấu canh ăn mỗi ngày là được. Dù hơi đắng 1 chút nhưng ăn vài lần bạn sẽ thấy quen ngay. Mà loại rau này thì rất mát.

3. Những đối tượng nên và không nên dùng cây tầm bóp

Cây tầm bóp có nhiều công dụng thật. Tuy nhiên có những người thì thực sự là thần dược. Tuy nhiên 1 số khác lại là độc dược. Vì thế bạn cần căn cứ vào tính trạng sức khỏe của mình để đưa ra được quyết định chính xác. Để tránh mang tới rủi ro cho cơ thể.

3.1 Những người được khuyên dùng cây tầm bóp

Những đối tượng nhạy cảm như trẻ em hay người già đều có thể dùng rau tầm bóp được. Vì nó giúp cơ thể bổ sung các chất dinh dưỡng để khỏe mạnh hơn.

Nhất là những người bị bệnh về da, tiểu đường, dạ dày, mụn,… thì càng nên dùng.

Ngoài ra thì:

Những người mắc bệnh về đường hô hấp.
Người đang điều trị 1 số bệnh ung thư như vọng, cổ tử cung, phổi,…
Người có lượng đường trong máu cao, hay bị nổi mụn
Hoặc chỉ đơn giản dùng để nâng cao sức khỏe cũng dùng được.

3.2 Những người tuyệt đối không nên sử dụng cây tầm bóp

Để cây phát huy hết được công dụng cũng như tránh được tác dụng phụ thì bạn cần dùng chúng đủ và đúng liều lượng. Mặc dù cây tầm bóp không hề có độc.

Khi dùng tầm bóp nếu thấy cơ thể có các biểu hiện khác thường như buồn nôn, đau đầu,.. thì bạn không sử dụng nữa.

Những đối tượng như trẻ em hay người già, người đang dùng thuốc đặc trị, mẹ bầu cần có ý kiến bác sĩ thì mới dùng.

Xem thêm:

4. Những lưu ý khi sử dụng cây tầm bóp

Cây tầm bóp có thật sự nhiều công dụng. Không chỉ người Việt mình tận dụng đâu. Mà đến cả nhiều nước khác người ta cũng tận dụng tối đa đấy!

Người dân Ấn Độ dùng toàn bộ cây để làm thuốc chữa bí tiểu. Lá cây tầm bóp thì được họ tận dụng để điều trị một vài tình trạng không tốt ở dạ dày.

Tuy nhiên bạn cũng cần 1 vài lưu ý để dùng cây cho đạt hiệu quả tốt nhất nữa. Đúng không?

4.1 Tránh nhầm cây tầm bóp và cây lu lu

Chính vì thấy được công dụng của cây tầm bóp nên nhiều người rất muốn sử dụng. Nhưng cây tầm bóp rất hay bị nhầm với cây lu lu. Dưới đây là những đặc điểm của cây lu lu đã được chỉ ra trong cuốn sách thảo dược của GS. TS Đỗ Tất Lợi.

Cây lu lu là cây gì?

Cây lu lu cũn là giống thân thảo nhưng thấp hơn cây tầm bóp 1 chút. Tùy từng cây mà có thể có nhiều cạnh hoặc không.

Lá cây lu lu là lá đơn hình oval hoặc hình trứng. Thường thì sẽ dài từ 4 đến 15m cm. Cũng có là dài hơn chút. Cũng vì cái lá này mà hay bị nhầm với cây tầm bóp đấy!

Hoa của nó cũng mọc thành chùm giống với cây tầm bóp. Hoa cũng được mọc từ nách lá mà ra. Nhưng quả của nó lại khác. Quả lu lu hình cầu và kết thành chùm. Khi chín thay vì màu đỏ thì nó có màu đen.

Cây lu lu ở đâu cũng có thể gặp được. Và cây này bộ phận nào cũng chứa độc tố Solanin.

Độc tố trong cây lu lu

Có thể do trùng hợp hoặc nhầm lẫn mà nhiều người vẫn lấy quả lu lu chín để ăn. Quả chín cũng có chất độc nhưng ít hơn quả xanh. Đây là báo cáo của trung tâm sức khỏe của Canada.

Không chỉ có quả mà đến lá của nó cũng có chất độc. Đó là Nitrate. Nếu ăn nhiều quả xanh và lá cùng 1 lúc thì khoảng vài giờ sau sẽ bị đau đầu, buồn nôn, hô hấp kém,…

Nếu bạn muốn dùng lu lu quả thì cần luộc qua vài lần nước cho bớt chất độc. Sau đó thì mới chế biến món ăn. Có ăn thì cũng ăn vài quả chín thôi.

Nước đun từ cây lu lu cũng được sử dụng để làm mờ các vết bỏng hay các vết ngứa. Thậm chí nước ép từ cây người ta còn dùng để điều trị gan và bệnh về da. Đương nhiên là với liều lượng nhỏ rồi.

Y học truyền thống của Ấn Độ cũng dùng nước luộc cây này để điều trị 1 số bệnh về gan. Ví dụ như vàng da khá tốt.

4.2 Một vài lưu ý nho nhỏ khác

Dù an toàn và không có độc như nếu dùng tầm bóp 1 thời gian liên tục thì cũng không được. Bạn nên hỏi thầy thuốc về liệu trình dùng phù hợp.
Khi dùng mà thấy cơ thể bất thường thì ngừng ngay. Và đương nhiên người nào bị dị ứng thì không nên dùng rồi.

5. Lý giải sức hút của rau dại tầm bóp

Trước đây thì nó là loại rau cho không ai thèm lấy. Ấy vậy mà giờ vì nhu cầu cần rau sạch và an toàn nên bỗng chốc rau tầm bóp đắt như tôm tươi.

Ở nông thôn loại rau này mọc đầy ở bờ ruộng, ven đường, đất trống,… Nếu nhìn kỹ thì quả của cây tầm bóp khá giống quả cả. Vì chúng cùng họ với nhau mà.

Rau nhà giàu

Thời điểm đất nước khó khăn, đói kém rau tầm bóp là loại rau ăn tạm thôi. Nhưng khi kinh tế đã đi lên thì các loại thực phẩm sạch bỗng được ưa chuộng và đắt tiền vẫn có người mua.

Lúc này các loại cây dại bỗng được tìm mua rất nhiều. Vì chúng sạch và không có hóa chất. Ví dụ như dền cơm hay tầm bóp chẳng hạn. Mặc dù giá cả cao hơn hẳn nhiều rau khác nhưng vẫn đắt hàng. Thậm chí muốn ăn bạn phải đặt từ hôm trước rồi hôm sau đi chợ sớm mới có. Chính vì thế mà giờ rau tầm bóp đúng là chỉ dành cho nhà giàu thôi.

Rau tầm bóp cũng còn nhiều công dụng khác ngoài chữa bệnh

Rau tầm bóp nấu canh hay nhúng lẩu đều thơm ngon vô cùng. Tuy hơi đắng 1 chút nhưng chúng lại rất thanh mát. Ăn 1 vài lần liền thích mê hương vị của nó. Trong các bữa tiệc tại gia có rau tầm bóp đúng là không thể chê vào đâu được.

Cây tầm bóp có quả là giá trị nhất. Quả tầm bóp như 1 chiếc đèn lồng vậy. Ngày xưa đám trẻ con hay bóp quả ra để nghe tiếng nổ cho thích. Hiện tại đến quả tầm bóp người ta cũng đợi quả chín rồi tận dụng làm mứt nữa.Vừa ngon lại vừa đẹp.

Cũng chính vì màu sắc của quả mà nhiều người cũng dùng cây tầm bóp làm cây cảnh. Để giúp không gian sống rực rỡ, tươi mới hơn đấy!

6. Kết luận

Vậy là mình đã giới thiệu xong những thông tin thiết yếu về cây tầm bóp rồi đấy! Cây tầm bóp là cây dại mọc đầy ở ruộng. Cho không ai thèm lấy. Nhưng đó là ngày xưa thôi. Còn hiện tại cây tầm bóp lại là loại cây người ta tranh nhau mua. Từ 1 loài cây vô danh bỗng chốc được săn lùng hẳn cũng là nhờ công dụng của nó.

Không chỉ chữa bệnh hay, làm món ăn ngon mà còn cả làm cảnh nữa. Khá đa năng đúng không? Nhưng chúng ta hãy bàn về cách dùng cây tầm bóp để chữa bệnh.

Cây tầm bóp có nhiều công dụng trong chữa bệnh. Và nhiều người đã áp dụng nó để thu được kết quả tốt. Tuy nhiên bạn biết đấy thể trạng mỗi người khác nhau. Không thể áp dụng vào tất cả mọi người được. Vì thế bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. Để sức khỏe của bạn được đảm bảo nhất nhé!

Hi vọng sau bài viết này bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức bổ ích. Chúc bạn và gia đình luôn khỏe.

5/5 - (1 bình chọn)