[ Cây lẻ bạn ] tác dụng, cách dùng trị bệnh và lưu ý

Cây lẻ bạn là loài cây mọc rất nhiều ở nước ta. Hoa của cây lẻ bạn có nhiều lợi ích với sức khỏe con người, thường được điều chế thành các loại thuốc chữa nhiều căn bệnh như ho, sốt, bí tiểu….

Cây lẻ bạn có đặc điểm và công dụng như thế nào? Cùng tìm hiểu trong bài viết hôm nay nhé!

1. Đặc điểm của cây lẻ bạn là gì?

1.1 Đặc điểm của cây lẻ bạn 

Cây lẻ bạn có nhiều tên gọi khác như cây bạng hoa, cây sò huyết, cây lão bạng sinh châu, cây lão bạng hay cây tử vạn niên thanh. Tên khoa học của cây lẻ bạn là Tradescantia discolor L’ Hér. Nó thuộc họ Commelinaceae (Thài lài). Cây lẻ bạn có nguồn gốc từ vùng Trung Mỹ, mọc nhiều nhất ở quốc gia Mexico. Cây lẻ bạn mọc rất nhiều ở Việt Nam, khắp miền nam bắc đều có loài cây này.

Sử dụng cây lẻ bạn trị bệnh

Sử dụng cây lẻ bạn trị bệnh

Cây lẻ bạn có chiều cao trung bình từ 20 – 40cm, thân thảo và sống lâu năm. Trên thân cây có nhiều bẹ lá và không phân nhánh. Lá cây khá dài, trung bình khoảng 18 – 28cm, chiều rộng khoảng 3 – 5cm. Lá không có cuốn chỉ có các bẹ lá. Phía mặt trên lá màu xanh lục với các đường vân hay chỉ trắng ở mép lá. Nếu trồng ở nơi đầy đủ ánh sáng thì mặt dưới lá có màu tím hay tím hồng rất đẹp.

Hoa cây lẻ bạn mọc thành cụm, hình tán đựng trong 2 cái mo úp vào nhau, giống như con sò. Đó là lý do loài cây này còn có tên gọi là cây sò huyết.

Đỡ dưới cánh hoa là đài hoa. Hoa 3 cánh màu trắng vàng. Quả cây lẻ bạn dài chừng 3 – 4mm, trên có 3 ô, 3 ô mở thành 3 mảnh vỏ trong có chứa một hạt có góc và cứng.

Mùa ra hoa của cây lẻ bạn là mùa hè. Nguồn gốc của cây lẻ bạn ở Châu Mỹ nhiệt đới và du nhập vào nước ta từ lâu. Cây lẻ bạn có màu lá đẹp, cụm hoa tươi tắn, màu dịu dàng, bắt mắt nên thường được trồng làm cảnh.  

Hoa của cây lẻ bạn có thể thu hái quanh năm. Sau khi thu hái phơi trong bóng râm cho khô rồi bảo quản. 

2. Cây lẻ bạn có tác dụng gì?

Cây lẻ bạn được biết đến là một trong những loại cây cảnh được trồng phổ biến trong khuôn viên trường học, cơ quan, nhà vườn hay công viên…Cây lẻ bạn không kén đất đai, khí hậu, có thể trồng và sinh trưởng tốt ở nước ta.

Bạn có thể trồng cây lẻ bạn trong chậu, bồn hay trên đất dọc lối đi đều được. Loại cây này không mọc đơn lẻ và mọc thành bụi, nó có thể bao phủ một diện tích rộng lớn chỉ trong thời gian ngắn nếu điều kiện môi trường lý tưởng. Do vậy khi trồng để tạo thảm hay hàng rào bạn không cần trồng kín đất, cách thưa một chút khi cây lớn lên sẽ không bị dày rối quá.

Người ta thường trồng loài cây này dưới các gốc cây bóng mát để giữ đất không bị rửa trôi và tạo cảnh quan đẹp. 

Ngoài ra cây lẻ bạn có thể trồng trong các chậu  nhỏ, treo trên ban công hay hiên nhà. Màu sắc tươi tắn của cây lẻ bạn tô điểm cho không gian thêm phần ấm áp và tràn đầy sức sống.

Tác dụng cây lẻ bạn

Tác dụng cây lẻ bạn

Cây lẻ bạn mặc dù có thể sinh trưởng tốt trên nhiều loại đất trồng và điều kiện môi trường nhưng để cây ra hoa đều, đẹp bạn nên để cây ở nơi thoáng mát bởi lẻ bạn là oại cây ưa nắng và không chịu được ngập úng.

Cây lẻ bạn thường được nhân giống và trồng vào những túi cây hay giỏ tre. Sau đó sẽ treo những giỏ cây này lên giàn để đảm bảo cây luôn nhận được ánh sáng và thoát nước nhanh chóng

Cây lẻ bạn dù trồng trên đất hay trong bồn đều đẹp. Thường thì nó được trồng thành các đường viền hay thảm để làm đẹp không gian. Màu sắc lá xanh tím đẹp mắt khiến cho lẻ bạn thường được ưu tiên lựa chọn là loại hòa trồng trang trí trong khuôn viên cơ quan, trường học, bệnh viện hay công viên.

3. Tính dược lý và cách dùng của cây lẻ bạn

Cây lẻ bạn không chỉ có vẻ ngoài bắt mắt mà còn có nhiều công dụng với sức khỏe con người. Loài thảo dược này được sử dụng làm thuốc chữa nhiều căn bệnh như cảm sốt, đau đầu, ho. Ngoài ra lẻ bạn còn có tác dụng cầm máu, chống viêm, thanh nhiệt và giải độc cơ thể…

Hoa lẻ bạn có thể để tươi hoặc phơi khô để dùng. Liều lượng tùy thuộc vào từng bài thuốc để cân đối cho phù hợp.

4. Các tác dụng chữa bệnh từ cây lẻ bạn

Cây lẻ bạn xuất hiện trong nhiều bài thuốc chữa bệnh dân gian như:

4.1 Điều trị ho dai dẳng kèm theo đờm đặc

Cách 1: 

Bạn lấy 15g hoa lẻ bạn rửa sạch rồi giã nát. Lọc lấy nước cốt, thêm nước ấm, khuấy đều và uống. Duy trì trong khoảng 1 tuần bạn sẽ thấy cơn ho dứt hẳn.

Cách 2:  

Phơi khô 30g hoa lẻ bạn. Sau đó sắc hoa lẻ bạn khô cùng 3 bát nước. Khi nước thuốc còn ⅓ thì rót uống. Mỗi ngày nấu uống 1 lần, duy trì trong 1 tuần.

4.2 Tốt cho người bị ho kèm theo sốt cao và đau đầu

  • 15g hoa lẻ bạn
  • 10g rễ cây chòi mòi
  • 10g vỏ cây kim phượng hoa vàng

 Rửa sạch các dược liệu trên rồi thái nhỏ, đem phơi khô. Các nguyên liệu đã khô sắc cùng 500ml nước lòng. Nước trong ấm sắc còn 100ml thì rót uống 2 lần trong ngày. Uống liên tục trong 5 ngày.

Sử dụng cây lẻ bạn để trang trí sân vườn

Sử dụng cây lẻ bạn để trang trí sân vườn

4.3 Giúp thông tiểu hiệu quả

  • 15g hoa lẻ bạn tươi 
  • 15g rau diếp cá
  • 20g rau má
  • 10g rễ cỏ tranh
  • 10g râu ngô

Các nguyên liệu trên rửa sạch và sắc cùng 700ml nước lọc. Nấu nhỏ lửa đến khi nước thuốc còn 250ml thì chia làm 2 lần uống trong ngày. 

4.4 Cây lẻ bạn có tác dụng tốt đối với người bị viêm phế quản

Rửa sạch 15 hoa lẻ bạn tươi rồi thái nhỏ, trộn dùng mật ong hoặc đường phèn rồi hấp cách thủy trong 15 – 20p. Khi thuốc nguội thì uống 2 – 3 lần mỗi ngày.

4.5 Giúp giải nhiệt, làm mát cơ thể

Nấu nước từ hoa lẻ bạn, rễ cỏ tranh, rễ mía lau uống vào mùa hè có tác dụng thanh nhiệt, giải độc cơ thể rất hiệu quả.

5. Những điều cần chú ý khi dùng cây lẻ bạn làm thuốc chữa bệnh

Một số lưu ý khi sử dụng cây lẻ bạn chữa bệnh:

  • Nên thận trọng khi dùng cây lẻ bạn với phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ, người lớn tuổi…
  • Không nên tự ý dùng thuốc mà hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các bài thuốc từ hoa lẻ bạn
  • Hiệu quả chữa bệnh của các bài thuốc dân gian từ hoa lẻ bạn tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người. 

6. Cây lẻ bạn dùng bộ phận nào làm thuốc, thu hoạch và điều chế ra sao?

Bộ phận dùng: Bộ phận của cây lẻ bạn thường dùng làm thuốc chữa bệnh là hoa. Hoa có thể dùng tươi hay hơi khô đều có tác dụng. 

Thu hái:  Hoa cây lẻ bạn thường nở vào đầu mùa hè. Đây cũng là thời điểm thu hoạch hoa thích hợp. Ngoài hoa đầu mùa bạn cũng có thể dùng hoa giữa hoặc cuối mùa.

Chế biến: Hoa sau khi thu hái sẽ rửa sạch rối ắc với các loại thảo dược khác thành thuốc chữa bệnh.

Bảo quản: Nếu bạn muốn sử dụng lâu dài có thể phơi khô hoa lẻ bạn rồi để vào túi vải bọc kín để nơi khô ráo tránh hoa bị ẩm mốc. 

7. Lời kết

Cây lẻ bạn không còn xa lạ với chúng ta ngày này. Loài cây này nổi bật với hình dáng đẹp mắt và sức sống mạnh mẽ nên được trồng nhiều ở các khuôn viên cần trang hoàng, cải tạo hình ảnh.

Không chỉ có vẻ đẹp hấp dẫn lòng người, cây lẻ bạn còn là một vị thuốc có tác dụng chữa nhiều căn bệnh, xuất hiện trong các bài thuốc dân gian từ xưa. Tuy nhiên để đảm bảo an toàn cho mình, bạn không nên tự tiện sử dụng mà hãy hỏi ý kiến của bác sĩ trước.

5/5 - (1 bình chọn)
5/5 - (1 bình chọn)